Alkoholizm

Aktualizacja: 21 lipca 2022

Alkoholizm to inaczej nałóg picia alkoholu. Następuje wówczas, gdy dana osoba zbyt często, w sposób niekontrolowany sięga po napoje alkoholowe (często jest to nawet alkohol niezdatny do konsumpcji). To poważna choroba mogąca doprowadzić nawet do śmierci.

Czy alkohol jest niebezpieczny?

Alkohol zalicza się do grona substancji uzależniających. Regularnie i nadmiernie spożywany wywołuje bowiem stan, w którym osoba uzależniona w sposób niekontrolowany poszukuje i używa alkoholu. Szacuje się, że spośród wszystkich osób mających kontakt z alkoholem uzależnia się około 15%.

Nie można jednak w sposób dokładny określić wszystkich napojów znajdujących się w tej grupie, ponieważ ich różnorodność jest ogromna. Niektóre rodzaje napojów alkoholowych uznawane są za zdrowotne, a nawet lecznicze (uważa się, że kieliszek wytrawnego, czerwonego wina wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, zaś niektóre nalewki poprawiają pracę dróg pokarmowych i likwidują niestrawność). Jeszcze inne stanowią przejaw kultury niektórych krajów czy grup etnicznych. Przykładem tradycyjnych, narodowych napojów jest np. sake (wino ryżowe).

W zależności od ilości oraz częstotliwości spożywania alkoholu można mówić o różnych typach picia. Wyróżnia się 2 główne postacie spożywania – towarzyskie i problemowe. Problemowe wiąże się z nadużywaniem alkoholu i uzależnieniem od niego, co powoduje nie tylko problemy fizyczne i psychiczne, ale również problemy z osobami znajdującymi się w otoczeniu.

Zobacz również: Zatrucie alkoholem – objawy i leczenie.

Jak rozpoznać alkoholizm?

W Polsce celem rozpoznawania alkoholizmu stosuje się kryteria diagnostyczne zespołu uzależnienia od alkoholu (zgodnie z klasyfikacją ICD-10). Są to:

• I – głód alkoholowy, przejawiający się silnym pragnieniem spożycia alkoholu lub wręcz przymusem picia;
• II – upośledzenie zdolności kontrolowania zachować wiążących się z piciem, co może przejawiać się np. trudnościami w zakończeniu picia);
• III – fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego w sytuacji ograniczenia lub przerwania picia, np. niepokój, drżenie, nadciśnienie tętnicze, bezsenność, wymioty czy biegunka;
• IV – zmieniona tolerancja alkoholu, co objawia się potrzebą przyjmowania zwiększonej ilości alkoholu;
• V – życiowe zainteresowanie wyłącznie tematem alkoholu;
• VI – uporczywe picie alkoholu mimo oczywistych dowodów na występowanie szkodliwych następstw picia.

Alkoholizm można rozpoznać wówczas, gdy występują co najmniej 3 z 6 powyższych kryteriów. Jednocześnie muszą one trwać przynajmniej miesiąc lub powtarzać się cyklicznie w ciągu roku.

Jak wygląda alkoholizm?

Jedną z najbardziej typowych cech choroby alkoholowej jest jej progresywność. Oznacza to, że wraz z upływem lat jej zaawansowanie się pogłębia. W przebiegu alkoholizmu można zatem wyszczególnić różne etapy.

Pierwszym etapem jest prealkoholiczna faza objawowa. To etap, w którym picie alkoholu ma charakter wyłącznie towarzyski, a napoje wyskokowe służą do dostarczania konsumentowi przyjemności. Wraz z upływem czasu dana osoba coraz częściej sięga po alkohol, najczęściej po to, aby poradzić sobie w ten sposób z różnymi problemami. Celem może być zatem uśmierzanie przykrych stanów emocjonalnych. Coraz częstsze sięganie po alkohol skutkuje wzrostem tolerancji organizmu – konsument musi dostarczać większej ilości alkoholu, aby osiągnąć oczekiwany stan upojenia.

Kolejnym etapem jest faza ostrzegawcza. Pojawiają się następujące objawy:

• zaburzenia pamięci;
• szukanie okazji do picia;
• ukrywanie picia;
• inicjowanie wypijania alkoholu;
• spożywanie napojów alkoholowych w samotności.

W tej fazie sięga się po alkohol głównie wtedy, gdy chce się poprawić samopoczucie lub przestać myśleć o problemach. Kolejną fazą jest zjawisko całkowitej utraty kontroli, w której konsument odczuwa fizyczny przymus picia i pije aż do przekraczania rozsądnych granic. W tej fazie typowe są następujące objawy:

• regularne składanie obietnic abstynenckich i niedotrzymywanie ich;
• konieczność stałego uzupełniania alkoholu we krwi;
• zaniedbywanie codziennych obowiązków, pracy, rodziny;
• wzrost agresywności;
• obniżenie popędu seksualnego;
• gromadzenie zapasów alkoholu;
• nadmierne picie na przemian z okresami całkowitej abstynencji (alkoholik zawsze jednak wraca do nałogu).

Ostatnią fazą są okresy długotrwałego opilstwa, co przejawia się między innymi:

• piciem porannym;
• upijaniem się w samotności;
• spadkiem tolerancji na alkohol;
• sięganie po alkohole nieprzeznaczone do konsumpcji;
• padaczką alkoholową;
• poważnymi chorobami somatycznymi.

Można zatem podsumować, że picie alkoholu prowadzi do coraz większych szkód fizycznych, psychicznych i społecznych, które ulegają pogłębieniu, mimo podejmowanych krótkich prób abstynencji. Rozwój choroby alkoholowej prowadzi alkoholika do śmierci – chyba, że uda się powstrzymać proces chorobowy. Najskuteczniejszym, choć nie jedynym sposobem na zahamowanie rozwoju alkoholizmu, jest abstynencja.

Leczenie alkoholizmu

W Polsce istnieją 3 formy samopomocy: Ruch Anonimowych Alkoholików, Stowarzyszenie Abstynentów oraz Kluby Pacjenta. Alkoholik może sam zgłosić się do nich celem zlikwidowania nałogu. Główną metodą leczenia jest terapia psychologiczna, bazująca na modelu psychoterapii strategiczno-strukturalnej. Obojętnie jednak od zastosowanej metody psychiatrycznej podstawą zawsze jest całkowite wyeliminowanie alkoholu z życia pacjenta.

Całe leczenie można wspomagać farmakoterapią. Współcześnie najczęściej stosuje się leki takie jak akamprozat czy naltrekson. Ponadto trwają badania nad zastosowaniem litu w leczeniu choroby alkoholowej. Leczenie alkoholizmu wymaga dużej samokontroli i motywacji ze strony pacjenta, a także pełnej akceptacji problemu przez osoby z najbliższego otoczenia alkoholika.

Bibliografia

1. Vetulani J., Alkoholizm i neurobiologia farmakoterapii alkoholizmu, Wszechświat, 1-3/2013.
2. Frąckowiak M., Motyka M., Zespół zależności alkoholowej: charakterystyka, fazy rozwoju, metody diagnozowania, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2/2015.
3. Jędrzejko M., Linowski K., Trzeźwość i uzależnienia jako wyzwanie duszpasterskie i pedagogiczne, Radom 2012.
4. Wnuk M., Marcinkowski J., Alkoholizm – przegląd koncepcji oraz metod leczenia, Hygeia Public Health, 1/2012.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...