Mięta pieprzowa (łac. Mentha piperita) zalicza się do roślin o największych właściwościach leczniczych. Cieszy się ogromną popularnością w wielu branżach przemysłowych. Zastosowanie znajdują przede wszystkim liście mięty oraz pozyskiwany z nich olejek. Olejek miętowy stanowi jasnożółtą lub lekko zielonkawą ciecz o intensywnym zapachu.
Spis treści
Mięta pieprzowa – skład
Głównym składnikiem mięty odpowiadającym za jej charakterystyczny zapach i smak jest mentol. Mentol jest składnikiem olejku eterycznego liści mięty. Olejek stanowi około 2% składu chemicznego rośliny, zaś aż 50% z tego stanowi mentol i nieco mniej – menton. Skład ilościowy olejku zależy w dużej mierze od regionu i warunków uprawy rośliny oraz jej genotypu. Uważa się, że im późniejszy zbiór tym większa ilość mentolu kosztem mentonu.
Drugą bardzo ważną i dużą grupą substancji czynnych są garbniki. Taniny rozpuszczają się w wodzie, dzięki czemu mogą być przyswojone przez organizm człowieka. Do pozostałych składników zalicza się:
- karwon;
- pulegon;
- piperyton;
- geraniol.
Mięta pieprzowa – właściwości
Napar z liści mięty pieprzowej stanowi najpowszechniejszy i bardzo skuteczny lek w walce z dolegliwościami żołądkowymi, głównie dzięki mentolowi. Działa on znieczulająco i łagodzi podrażnienia błon śluzowych żołądka. Ponadto:
- ułatwia trawienie poprzez zwiększanie syntezy żółci i soków żołądkowych;
- łagodzi wzdęcia poprzez rozkurczanie mięśni gładkich jelit;
- hamuje nudności;
- uspokaja i dezynfekuje przewód pokarmowy.
Wykazuje także działanie rozkurczowe, dzięki czemu mięta jest skutecznym sposobem na walkę z bólem podczas bolesnych menstruacji. Garbniki odpowiadają przede wszystkim za działanie bakteriobójcze, zwłaszcza względem bakterii tlenowych. Wpływa korzystnie na problemy dermatologiczne oraz wszelkie uszkodzenia skóry, ponieważ działa antyseptycznie i zmniejsza świąd. W przypadku oparzeń i ukąszeń owadów znacznie zmniejsza objawy bólowe i działa chłodząco. Można zatem wykonywać okłady z mięty lub stosować środki na bazie tego zioła w przypadku stłuczeń i kontuzji. Ponadto mięta:
- ułatwia oddychanie;
- leczy schorzenia nosa i krtani;
- zmniejsza kaszel;
- łagodzi bóle głowy, również te pochodzenia migrenowego.
Kąpiel w mięcie pieprzowej
Liście mięty należy zalać 2 szklankami wrzącej wody i odstawić na 15 minut. Następnie wystarczy przecedzić i wlać tak przygotowany napar do napełnionej wanny. Kąpiel w takiej wodzie pomaga osobom wyczerpanym nerwowo i po przebytej chorobie. Działa także rozgrzewająco przy chorobach reumatycznych. Kąpiel można przygotować również stosując olejek miętowy. W tym celu wystarczy dodać od kilku do kilkunastu kropel (w zależności od wielkości wanny) do gorącej wody. Olejek miętowy można z powodzeniem łączyć z: olejkiem majerankowym, olejkiem lawendowym, olejkiem rozmarynowym i olejkami cytrusowymi.
Mięta pieprzowa w kosmetologii
Mięta jest najczęstszym składnikiem past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej, ponieważ działa silnie odkażająco, eliminuje nieprzyjemny zapach z ust oraz działa antybaketryjnie. Dodatkowo łagodzi podrażnienia gardła i zmniejsza jego zaczerwienienie. Ponadto w branży kosmetycznej jest częstym składnikiem szamponów, dezodorantów, mydeł i preparatów do masażu.
Charakterystyczny, silny zapach mentolu doceniono także w przemyśle perfumeryjnym. Mięta zazwyczaj nie stanowi głównego składnika perfum, jednak może być ciekawym dodatkiem uzupełniającym wachlarz aromatów.
Mięta pieprzowa w kuchni
W gastronomii miętę można znaleźć niemal we wszystkich rodzajach produktów spożywczych. Jest dodawana do mięs, zup, sałatek, a także wyrobów cukierniczych, lodów, ciastek i innych deserów. Dodatkowo stanowi częsty dodatek likierów, drinków, napojów i wódek. Mięta jest jedną z najczęściej kupowanych herbat ziołowych na polskim rynku. Napar taki można spożywać zarówno w przypadku kłopotów trawiennych, jak i dla przyjemności.
Środki ostrożności
Należy zachować ostrożność, ponieważ olejek miętowy podawany doustnie w większych ilościach może wywoływać wymioty i powodować ból brzucha. Z kolei stosowany na skórę u osób wrażliwych może wywołać pokrzywkę, świąd i przekrwienie skóry. Z produktami na bazie mięty pieprzowej (mentolu) należy uważać w przypadku dzieci. Nie należy im podawać zwłaszcza kropel do nosa zawierających mentol.
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Najda A., Skład chemiczny i działanie przeciwutleniające ekstraktów z Mentha x piperita L., Postępy Fitoterapii, 4/2017.
- Mystkowska I., Zarzecka K., Baranowska A., Gugała M., Mięta pieprzowa – roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych, Herbalism, 1/2016.
- Marycz M., Domowe sposoby leczenia, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała 2015.
- Newerli-Guz J., Kobylańska A., Ocena jakości jednoskładnikowych herbatek ziołowych na przykładzie Mentha piperita, Problemy Higieny i Epidemiologii, 4/2013.
- Lis A., Najcenniejsze olejki, Wiosna, 2/ 2012.
Tego mieszańca mięty za bardzo nie lubię. Preferuję jej gatunki macierzyste: mięte zieloną (Mentha spicata) i mięte wodną (Mentha aquatica); mają one zdecydowanie mniej ostry, i ciekawszy smak.