Aktualizacja: 21 kwietnia 2021
Łączenie suplementów diety niekiedy może być świetnym pomysłem, a innym razem – dużym błędem. W sieci można znaleźć wiele opinii na temat łączenia różnych suplementów diety. Warto wiedzieć, kiedy i jakie suplementy można ze sobą łączyć, a jakich i dlaczego raczej nie należy przyjmować łącznie. W tym artykule przedstawię kilka ogólnych zasad, dzięki którym być może łatwiej będzie Ci odnaleźć się w tym złożonym świecie.
Spis treści
Skąd bierze się problem?
Suplementy diety, szczególnie te naturalne, nie są czystymi chemicznie substancjami, ale mniej lub bardziej złożonymi ich mieszaninami. To oznacza, że nawet jeśli znamy drogę przemiany substancji czynnej, nie znamy prawdopodobnie wszystkim możliwych działań każdego ze składników. Zresztą ta sama prawidłowość występuje także przy łączeniu leków, przy czym tam mamy do czynienia z substancjami syntetycznymi, a więc pod względem chemicznym zdecydowanie czystszymi.
Jakie suplementy łączyć?
Niektóre substancje chemiczne – często również te, których działanie uznajemy ogólnie za niepożądane, na przykład nikotyna, mogą przyspieszać metabolizm innych związków. Prawidłowość ta, nazywana synergią, powoduje nasilenie efektów terapeutycznych również przy niewielkich dawkach. Mogą więc istnieć różne pary suplementów: na przykład Chlorella i Spirulina, choć najczęściej pozostają wzajemnie obojętne, dostarczają podobnych związków chemicznych, w związku z czym nie ma przeciwwskazań do ich łączenia, przy czym w tym przypadku istnieją optymalne proporcje, w jakich należy łączyć te dwa suplementy (zaleca się przyjmowanie Chlorella w ilości równej połowie podaży dziennej Spirulina).
Lepsze efekty terapeutyczne można zaobserwować także w przypadku łączenia różnych olejów roślinnych, na przykład arganowego i kokosowego albo arganowego i z czarnego kminku. Wynika to z ich składu chemicznego. Każdy z olejów jest mieszaniną różnych kwasów tłuszczowych (albo, ściślej mówiąc, estrów glicerolu oraz różnych kwasów w zróżnicowanych proporcjach). Aby widoczny był efekt terapeutyczny, trzeba organizmowi podać wszystkie wymagane związki w odpowiedniej ilości, co wynika ze stechiometrii wszystkich równań chemicznych (na tej samej zasadzie, na jakiej potrzeba dwóch atomów wodoru i tylko jednego atomu tlenu do stworzenia cząsteczki wody – jeśli będzie istniał tylko jeden atom wodoru, to cząsteczka wody nie powstanie). Dobrym rozwiązaniem jest również łączenie:
- witamin rozpuszczalnych w tłuszczach z olejami roślinnymi;
- witaminy D, witaminy C i wapnia;
- witaminy E i koenzymu Q10;
- selenu i witaminy E;
- cynku i witaminy B6.
Jakich suplementów nie łączyć?
Równowaga reakcji chemicznych w najprostszym przypadku zależy od stężenia substratów i produktów. Jeśli więc zapewnisz organizmowi jednocześnie podaż i substratów, i produktów, może dojść do sytuacji nie tylko osłabienia efektu terapeutycznego, ale nawet do odwrócenia przebiegu reakcji i nasilenia reakcji niedoboru.
Istnieje też inna możliwość osłabiania działania suplementów. I tak na przykład, jeśli suplementujesz niedobory magnezu, a jednocześnie przyjmujesz suplementy o odczynie kwaśnym, podaż magnezu będzie niewystarczająca, ponieważ organizm będzie wykazywał tendencję do unieczynniania kwasów właśnie związkami magnezu. Równocześnie nie zaleca się przyjmowania suplementów białkowych i Spirulina ani Chlorella, ponieważ te dwa ostatnie suplementy mogą przyczyniać się do zmniejszenia wchłaniania aminokwasów (działają oczyszczająco, więc eliminują także aktywność niektórych białek transportowych dla aminokwasów). Nie należy łączyć między innymi:
Łączyć, jeśli nie ma przeciwwskazań
Zasadniczo nie należy łączyć suplementów, jeśli istnieją jakiekolwiek przesłanki mówiące o tym, że ich poszczególne składniki mogą ze sobą reagować. Pamiętaj, że mówimy tutaj o skomplikowanej sieci reakcji chemicznych i zaburzenie któregokolwiek elementu cyklu, może objawiać się także zupełnie nowymi reakcjami.
Jeśli nie opisano przeciwwskazań, należy maksymalnie dużo dowiedzieć się na temat przyjmowanych suplementów i zasięgnąć opinii dietetyka lub lekarza. Może zdarzyć się tak, że pewne zależności są znane, ale z różnych powodów nie mówi się o nich zbyt wiele. Pamiętać trzeba, że potencjalnie groźne jest przede wszystkim niekontrolowane nasilenie efektu terapeutycznego, ponieważ w przypadku większości substancji istnieje możliwość przedawkowania, które wiąże się zazwyczaj z trwałym upośledzeniem funkcji tkanek lub narządów, a efekty niedoboru ustępują z reguły niedługo po wyrównaniu zapotrzebowania.
Podsumowując: należy łączyć tylko te suplementy diety, o których wiadomo, że również w połączeniu ze sobą pozostają bezpieczne. A przede wszystkim zawsze należy poszukać sposobu na zastąpienie złożonej kuracji prostszą, zbudowaną na bazie jednego suplementu. W tym celu polecamy stosowanie albo Spirulina, albo Chlorella. Jedynie w przypadku niedoborów silnych, dotyczących tylko jednego pierwiastka lub związku, innych suplementów wyprodukowanych właśnie z myślą o uzupełnieniu konkretnych substancji.
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Krasnowska G., Sikora T., Suplementy diety a bezpieczeństwo konsumenta, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2011.
- Grambecka M., Suplementy diety – panaceum na wszystkie dolegliwości?, Gazeta AMG, 1/2019.
- Stępień K., Niewiarowski J., Harasimiuk A., Powszechność suplementów diety a zagrożenia związane z ich stosowaniem, Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego WUM, 9/2019.
- Bojarowicz H., Dźwigulska P., Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie, Hygeia Public Health, 4/2012.
- Brzozowska A., Roszkowski W., Pietruszka B., Kaluza J., Witaminy i składniki mineralne jako suplementy diety, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2005.
A czy można łączyć pyłek pszczeli i spiruline (w proszku)?