Pektyny – czym są i jak działają?

Pektyny należą do naturalnych składników roślinnych, które wchodzą w skład błonnika pokarmowego. Ich głównym źródłem występowania są owoce. Pektyny stosuje się w tzw. lecznictwie naturalnym, zaś w przemyśle spożywczym wykorzystuje się ich właściwości żelujące do produkcji dżemów i galaretek.

Czym są pektyny?

Pektyny to silnie uwodnione węglowodany zbudowane z kwasów cukrowych, stanowiące składnik roślinnej ściany komórkowej. Te naturalne związki pełnią rolę spoiwa łączącego komórki. W dużej mierze źródłem pektyn są owoce i warzywa. Wykazują właściwości żelujące, zagęszczające i emulgujące, dlatego też najczęściej wykorzystuje się je w przemyśle spożywczym do produkcji galaretek, dżemów i marmolad.

Podstawowe właściwości pektyn

Pektyny charakteryzują się przede wszystkim zdolnością do wiązania dużych ilości wody. Ponadto związki te wykazują działanie żelujące, których aktywacja zachodzi w kwaśnym środowisku, w wysokiej temperaturze oraz w obecności cukru. Zdolność ta przyczynia się do tego, że pektyny wykorzystuje się jako formę zagęstnika w przemyśle spożywczym oraz w przetwórstwie warzywno-owocowym. Dlatego też występują m.in. dżemie, galaretkach, powidłach, majonezie, ketchupie itp.

Należy zaznaczyć, że z dietetycznego punktu widzenia pektyny stanowią substancję balastową. Mimo że nie stanowią źródła żadnych składników pokarmowych dla naszego organizmu, to korzystnie wpływają na jego funkcjonowanie. Jako rozpuszczalny element włókna pokarmowego (błonnika) wpływają na regulację pracy jelit, zapobiegając tym powstawaniu zaparć. Pomagają także utrzymać właściwy poziom cukru we krwi, a także zmniejszają poziom cholesterolu LDL oraz usuwają zalegające toksyny z organizmu.

Związki te wykorzystuje się w leczeniu otyłości. Wszystko dlatego, że wypełniają one żołądek, przez co zwiększają uczucie sytości przez długi czas. Ponadto regulują gospodarkę kwasów żółciowych, a także ułatwiają procesy trawienne tłuszczów. Uczestniczą w syntezie białych krwinek co jednocześnie wpływa na zwiększenie naturalnej odporności organizmu.

Zastosowanie pektyn

Oprócz przemysłu spożywczego oraz przetwórczego pektyny znalazły również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, ponieważ związki te zawierają wszystkie rośliny. Ich stężenie w preparatach tego typu różni się od siebie, co w dużej mierze zależne jest od gatunku, odmiany oraz dojrzałości i rodzaju tkanki roślinnej. Pektyny chronią rośliny przed wysuszeniem, a także odpowiedzialne są za porowatość, pH oraz aktywację ich układu immunologicznego.

Dzięki właściwościom żelującym, pektyny wykorzystuje się do produkcji galaretek owocowych, żywności dietetycznej oraz wsadów owocowych. Z kolei ich właściwości stabilizujące stosuje się w napojach typu mętne soki, nektary. Pektyny dodaje się także do serków wiejskich, serków topionych, ketchupów, a także majonezów. Ponadto mogą być również nośnikami związków bioaktywnych.

Rośliny bogate w pektyny

Największy procent pektyn występuje w skórkach owoców cytrusowych, w główkach słoneczników bez pestek, burakach cukrowych, w skórkach mango i wytłokach jabłkowych. Ponadto ich duża ilość występuje również w owocach oraz nasionach roślin strączkowych, a także ziarnach zbóż. Pektyny można znaleźć m.in. w:

• jabłkach;
• śliwkach;
• pomarańczach;
• cukinii;
• batatach;
• marchewce;
• bananach;
• gruszce;
• brzoskwiniach;
• cytrynach;
• fasoli.

Ciekawostka

Pektyny oprócz tego, że naturalnie występują w owocach i warzywach można je również zakupić w formie proszku, który posiada biały lub jasnobrązowy kolor. Dodatkowo są bezwonne i słodkie w smaku oraz dobrze rozpuszczalne w wodzie i w roztworach z dodatkiem cukru.

Pektyny można uzyskać także samodzielnie, z wykorzystaniem domowych sposobów.

Należy:

• 1 kg kwaśnych jabłek pokroić w nieduże kawałki;
• wlać do garnka 4 szklanki wody, dodać odrobinę soku z cytryny i przełożyć do niej jabłka;
• owoce gotować przez 30 minut, aż objętość ich zmniejszy się o połowę;
• przecisnąć owoce przez gazę;
• ponownie gotować owoce w wodzie przez 20 minut;
• przelać powstały sok do słoika i przetrzymywać go w lodówce.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...